ارزیابی عملکرد کمیسیون ماده 5 در مواجهه با پروژه های بزرگ
کمیسیون ماده پنج در برنامه ریزی شهری
در کمیسیون ماده 5 که با نام کمیسیون تغییر کاربری هم خوانده می‌شود، طرح‌های توجیهی را برای تغییر بر روی طرح های شهری گذشته از جمله طرح تفصیلی بررسی می کنند. بدین ترتیب مالکان اراضی که تمایل به ایجاد تغییرات در ملک خود دارند میتوانند درخواست خود را با کمک مهندسین مشاور شهرسازی، در کمیسیون ماده 5 مطرح کرده و توسط اعضای این کمیسیون بررسی می‌شود. سپس در صورت اخذ آراء کافی و تصویب طرح، مجوز لازم برای انجام تغییرات در زمین خود را دریافت کنند. در ادامه این مطلب با شارمند همراه باشید.
اهمیت ارزیابی عملکرد کمیسیون ماده 5 در برخورد با پروژه‌های بزرگ
از آنجایی که کمیسیون ماده 5، وظیفه تصمیم گیری در ارتباط با تغییرات کاربری، طرح های تفصیلی و طرح های توسعه شهری را بر عهده دارد، در پروژه های کلان، این تصمیم گیری تاثیر بسیاری در تحقق اهداف شهری از جمله توسعه پایدار، استفاده بهینه از اراضی شهری، مدیریت تراکم شهری و … را دارد.
چالش‌ها و فرصت‌های پروژه‌های بزرگ توسعه شهری
پروژه‌های بزرگ شهری به علت تاثیرگذاری آن‌ها در مقیاس شهر همواره چالش‌هایی را به همراه داشته است. یکی از چالش‌های مهمی که وجود دارد قوانین و مقررات پیچیده شهری و محیط زیستی است که می‌تواند چالش‌های قانونی متعددی را ایجاد کند. برای مثال پروژه‌های کلان شهری باید با استانداردهای محیط زیستی، مقررات ساخت و ساز، منطقه بندی شهری و… مطابقت داشته باشد و به همین علت نیازمند بررسی‌های عمیق و طولانی مدت می‌باشد.
در کنار چالش‌هایی که این پروژه ها دارند، فرصت های زیادی نیز در اجرای این پروژه ها وجود دارد. یکی از این فرصت‌ها امکان بهبود زیرساخت‌های شهری و کمک به بهبود کیفیت زندگی شهروندان است. همچنین پروژه های کلان شهری میتوانند به رشد اقتصادی و ایجاد فرصت‌های شغلی و کسب و کارهای جدید در سطح کلان منجر شوند.
نقش کمیسیون ماده 5 در رفع چالش ها
کمیسیون ماده 5 نقش مهمی در مدیریت و رفع چالش‌های قانونی در پروژه های بزرگ را دارد که با چند نمونه از آن‌ها آشنا می‌شویم
- این کمسیون با شناخت دقیقی که از طرح ها و تطابق آن‌ها با قوانین موجود دارند کمک می کند تا فرایندهای قانونی به درستی طی شود
- کمیسیون ماده 5 می تواند از طریق همکاری و ارتباط با نهادهای ذی‌ربط روند اخذ مجوز هارا تسریع ببخشد
- این کمیسیون با شفاف‌سازی دستورالعمل های مورد نیاز برای تاییدیه ها و دادن راهنمایی های دقیق به مجریان پروژه، از موانع احتمالی پیش گیری کند
مراحل و فرایند انجام کار کمیسیون ماده پنج
- دریافت درخواست متقاضی و استعلام از شهرداری توسط دبیرخانه شورای شهرسازی و معماری ایران
- کنترل مدارک بر اساس ضوابط توسط دبیرخانه و استعلام از مشاور
- طرح موضوع در کمیته فنی کمیسیون ماده 5
- طرح موضوع در کمیسیون ماده 5 به ریاست استاندار و عضویت رئیس سازمان مسکن و شهرسازی، رئیس جهاد دانشگاهی، مدیرکل میراث فرهنگی، نماینده شورای شهر، شهردار، نماینده مشاور طرح شهری و سایز سازمان های عضو
- ابلاغ مصوبه کمیسیون ماده 5 به دبیرخانه شورای شهرسازی و معماری ایران و در نهایت به شهرداری و متقاضی
بررسی فرآیند تصمیم‌گیری کمیسیون در رابطه با پروژه‌های بزرگ
در قدم اول فرایند تصمیم‌گیری کمیسیون ماده 5، اطلاعات کاملی از زمین پروژه که شامل نقشه‌های موقعیت زمین، کاربری اراضی، مطالعات زیست محیطی،گزارشات اقتصادی و … که توسط مهندسین مشاور تهیه شده است را بررسی می‌کنند. سپس برای ارزیابی پروژه از جنبه‌های مختلف، کارشناسان فنی کمیسیون آن را بررسی می‌کنند و پس از آن کمیسیون ماده 5 با نهادهای مرتبط همچون شهرداری، سازمان محیط زیست و… مشورت کرده تا نظر آن ها نیز در تصمیم گیری در نظر گرفته شود. در نهایت پس از بررسی های کامل تمامی جنبه های اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و… تصمیم نهایی(تصویب یا رد) اتخاذ می‌شود. در صورت تصویب پروژه، کمیسیون ماده 5، برای اطمینان از انطباق با قوانین و سایر الزامات بر اجرای پروژه نظارت می‌کند.
نتیجه گیری
ارزیابی عملکرد کمیسیون ماده ۵ در مواجهه با پروژه‌های بزرگ، به‌ویژه در توسعه شهری، نقشی اساسی در تسهیل فرآیندهای برنامه‌ریزی و اخذ مجوزهای قانونی دارد. این کمیسیون، با در نظر گرفتن ابعاد مختلف از جمله زیست محیطی، اجتماعی، و اقتصادی و… می‌تواند به اجرای پروژه‌های بزرگ کمک کند. با ایجاد شفافیت در تصمیم‌گیری، هماهنگی با نهادهای مختلف، و به‌کارگیری فناوری‌های نوین، عملکرد کمیسیون می‌تواند به سمت حمایت بیشتر از توسعه پایدار و کاهش چالش‌های قانونی و اجرایی پروژه‌های بزرگ هدایت شود.
در صورتیکه نیاز به کسب اطلاعات بیشتری در این زمینه دارید، می توانید این مورد را با کارشناسان با تجربه و متخصص شرکت مهندسی مشاور شارمند مطرح و پیگیری فرمائید.
منابع:
عظیمی، نورالدین؛ پویان، صالح؛ 1391، بررسی تغییرات کاربری زمین شهری از طریق مصوبات کمیسیون ماده 5، نشریه علمی_پژوهشی جغرافیا و برنامه ریزی
سرایی، محمدحسین؛ علیزاده، یحیی؛ 1388، تاثیر کمیسیون ماده 5 بر مدیریت کالبدی شهر یزد، فصل نامه، جغرافیایی چشم انداز زاگرس